Themanummer: Cardiologie en Neurologie
Op het Europese congres van de EANM werd onlangs gesproken over ‘wellicht wel de meest kansrijke’ periode voor de nucleaire geneeskunde. Hierbij speelden met name ontwikkelingen op gebied van theranostics en techniek een hoofdrol, maar in dit themanummer hebben we graag aandacht voor cardiologische en neurologische nucleaire toepassingen. Meer dan veertig jaar na de in Nature gepubliceerde eerste visualisatie van het dopaminerge systeem in de levende mens met PET, is er nog steeds veel interesse in het afbeelden van neurotransmittersystemen. Met professor Jan Booij, zeer ervaren in o.a. onderzoek met neuroreceptoren, blikken we terug op en kijken we vooruit naar belangrijke ontwikkelingen op het gebied van beeldvorming in de neuropsychiatrie, in het bijzonder het dopaminerge systeem.
Daarnaast richten we ons op enkele belangrijke multicenterstudies die net zijn gestart of in de zeer nabije toekomst zullen starten. In de opzet van de TAP-TAU studie wordt beschreven hoe de meerwaarde van Tau PET imaging zal worden aangetoond in een klinisch uitdagende patiëntengroep. De bevindingen van deze studie worden mogelijk nog relevanter met de introductie van ziektemodificerende therapieën. Datzelfde geldt voor de uitkomsten van de DUPARC studie, een initiatief uit Groningen waarbij een grote groep de novo Parkinsonpatiënten uitgebreid wordt gekarakteriseerd op verschillende domeinen, onder andere met dopaminerge en cholinerge beeldvorming, hetgeen veel mogelijkheden biedt voor de ontdekking en validatie van biomarkers.
Aan de andere kant zijn er ook technieken die al langere tijd worden gebruikt, maar nog altijd niet een duidelijke plek hebben binnen het diagnostische spectrum. Zo wordt aminozuur PET imaging binnen de neuro-oncologie in sterk wisselende mate gebruikt door believers of non-believers. Met het FET POPPING initiatief zoals in dit nummer wordt beschreven komt hieraan hopelijk een einde. Ten slotte worden ook de eerste resultaten beschreven van de VeCosCo studie, een studie gericht op het vinden van het neurobiologisch substraat bij longcovid, in het bijzonder gericht op neuroinflammatie. Deze studies laten zien dat er nog altijd veel interesse is voor nucleaire beeldvorming van het brein, niet alleen voor het detecteren van defecten in neurotransmittersystemen, maar ook voor de detectie van specifieke pathologieën of verklarende mechanismen bij persisterende klachten.
Ook op cardiologisch vlak is er veel beweging. In dit nummer zoomen we onder andere in op de verschillen die er binnen de nucleaire geneeskunde in Nederland bestaan ten aanzien van scantechnieken en protocollen voor bepalingen van ischemie, viabiliteit, amyloïdose en sarcoïdose. Hierbij is er ook aandacht voor de nieuwe themagroep vanuit de NVNG die hierin verder richting kan geven. Met de introductie van deze themagroep ontstaat mogelijk ook een platform met mogelijkheden voor het stellen van vragen voor implementatie van technieken of specifieke casus.
We hopen de lezer met deze interessante ontwikkelingen in dit themanummer weer voldoende afleiding te bieden in de koude decembermaand, wellicht onder het genot van een oliebol of een spannende wedstrijd op het WK darts. Namens de gasthoofdredacteuren alvast een fijne kerst en tot volgend jaar!
Namens de gasthoofdredacteuren,
Klaas Pieter Koopmans en Gilles Stormezand
INHOUD
Focal ischemia on [13N]NH3-PET/CT after stent placement: two cases
R.J.J. Knol, M. van der Zant, M. Wondergem, S.V. Lazarenko
Enquête nucleair cardiologische beeldvorming in Nederland
K.P. Koopmans, H.J. Verberne, A. Scholtens, P. Raijmakers, R.J.J. Knol, S.V. Lazarenko, M.E. Hol, A.J.A.T. Braat, R.H.J.A. Slart
CT van het hart, door iedere radioloog
R.W. van Hamersvelt, H.P. Stallmann
[18F]FET-PET gestuurd management van pseudoprogressie bij glioblastomen
V. Ruijters, T. Snijders, M. Lam, N. Tolboom
Toegevoegde waarde van tau-PET bij diagnostische onzekerheid: opzet en methodologie van het TAP-TAU onderzoek
J.F. Somsen, M.R. Vermeiren, G. Luurtsema, F.E. Reesink, J.J. de Vries, N.A. Verwey, L. Hempenius, N. Tolboom, G.J. Biessels, J.M. Biesbroek, M.W. Vernooij, H. Seelaar, E.M. Coomans, C.E. Teunissen, A.W. Lemstra, A.C. van Harten, L.N.C. Visser, W.M. van der Flier, E.M. van de Giessen, R. Ossenkoppele
De Dutch Parkinson Cohort (DUPARC) studie
E. de Meyer, S. van der Zee, S. Slingerland, A.K. Dortmond, G.N. Stormezand, S.K. Meles, T. van Laar
Zoektocht naar de neurobiologische basis voor long COVID: de VeCosCO studie
D. Visser, S.S.V.Golla, X. Palard-Novello, S.C.J. Verfaillie, A. Verveen,E. van de Giessen, P.T. Nieuwkerk, R.C. Schuit, M. Kassiou, A.D. Windhorst, S. Biere-Rafi, B. Appelman, M. van Vugt, F. Barkhof, B.N.M. van Berckel, R. Boellaard, H. Knoop, N. Tolboom
Onderzoeker in de kijker: Interview met prof. Jan Booij
Even voorstellen, de themagroep cardiovasculair
Cursus- en congresagenda